Nadgodziny, rozliczenia norm podstawowych i przekroczeń limitów
5 lip 2024
Nadgodziny, rozliczenia norm podstawowych i przekroczeń limitów
Pracownicy mogą wykonywać prace w nadgodzinach, które są dodatkowo płatne. Należy jednak przy tym pamiętać, iż z godnie z Kodeksem Pracy pierw pracownik powinien odzyskać czas wolny za wyrobione nadgodziny. Dopiero kiedy nie jest to możliwe, wypłacany zostaje dodatek finansowy.
Jak wygląda odebranie czasu wolnego w praktyce:
jeśli pracownik z własnej inicjatywy zaproponuje odbiór wypracowanych nadgodzin wtedy za każdą wypracowaną nadgodzinę obiera 1 godzinę czasu wolnego
jeśli pracodawca jednak zasugeruje odbiór czasu wolnego, to wtedy za każdą wypracowaną nadgodzinę obiera 1,5 godzinę czasu wolnego.
W przypadku kiedy nie jest możliwym odebranie czasu wolnego za przepracowany czas ponad normę wypłacane zostają dodatki:
100% wynagrodzenia za czas pracy dodatkowej gdy ta wypada w nocy, święta i niedziele, a nie jest to standardowy czas pracy pracownika,
50% wynagrodzenia za czas pracy dodatkowe za każdy inny dzień.
Przy nadgodzinach należy pamiętać także o limitach jakie może pracownik przyjąć.
Tygodniowy czas pracy pracowników (z wyłączeniem kierowników zakładów pracy) łącznie z nadgodzinami nie powinien przekroczyć 48 godzin w okresie rozliczeniowym. Wynika to artykułu 131 Kodeksu Pracy
Zaś z kolei w trakcie roku limit nadgodzin nie powinien przekraczać (zgodnie z art. 151. par.3 KP) 150 godzin, co daje średnio 12,5 nadgodziny na miesiąc pracy.
Dobowy czas pracy nie może przekraczać 13 godzin, co wynika z przepisu o zagwarantowaniu pracowniku 11 godzinnej przerwy od pracy
Istotnym jest fakt, iż zgodnie z oficjalnym stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy maksymalny limit godzin nadliczbowych wynosi 416 godzin (52 tygodnie x 8 godzin) w roku kalendarzowym. Lecz należy przy tym pamiętać, iż ten limit jest wątpliwy, gdyż bywa kwestionowany przez organy administracyjne, a także należy pamiętać iż przekroczenie limitów może wiązać się karami finansowymi dla pracodawcy.
Zatem przy rozliczaniu czasu pracy- na koniec okresu rozliczeniowego- należy zwrócić uwagę czy nie zostały przekroczone tzw. normy średniotygodniowe, które składają się na kolejny dodatek do pensji pracownika.
Sposób ich wyliczenia choć brzmi skomplikowanie, do takich nie należy:
Zaczyna się od ustalenia rzeczywistego stanu przepracowanych godzin w okresie rozliczeniowym. Od tego odejmuje się podstawową normę czasu pracy jaka obowiązuje w danym okresie przy danej części etatu. Daje to wynik ilości wypracowanych nadgodzin.
Następnie od tej wartości odejmuje się nadgodziny :
* wypracowane od poniedziałku do piątku (za pominięciem świąt) dla pracowników pracujących zgodnie z podstawowym kalendarzem pracy,
* wypracowane wg indywidualnego kalendarza pracy, nawet w dni wolne od pracy, jeśli podstawy czas pracy pracownika je obejmuje.
Jeśli wynik jest wyższy od zera, to przedstawia on ilość godzin które wpłynęły na limity średniotygodniowe.
Należy wtedy taki dodatek wypłacić w kwocie 100% wynagrodzenia pod warunkiem, iż pracownik nie odebrał sobie za to czasu wolnego.